Według planów sformułowanych przez organy Unii Europejskiej w treści Dyrektywy Single Use Plastics, jej założenia mają zostać wprowadzone do systemów prawnych państw członkowskich do 3 lipca 2021 roku. Choć znane są ogólne założenia i cele Dyrektywy SUP to wiele praktycznych aspektów jej stosowania wciąż pozostaje niejasne. Co na dzień dzisiejszy wiemy o Dyrektywie SUP oraz jej wpływie na branże tworzyw sztucznych w Polsce? Przedstawiamy Państwu nasze odpowiedzi.

Dyrektywa 2019/504 w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko, czyli tzw. Dyrektywa SUP, została podjęta 5 czerwca 2019 roku przez Parlament Europejski oraz Radę Unii Europejskiej. Jest to akt prawny wiążący dla wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym także Polski. Jego implementacja (czyli wdrożenie na terytorium danego państwa członkowskiego za pomocą krajowych aktów prawnych oraz podejmowania wskazanych w dyrektywie działań) wedle odgórnych założeń ma zostać przeprowadzona do 3 lipca 2021 roku.

Dyrektywa ma dwa zasadnicze cele - po pierwsze jej implementacja w państwach członkowskich ma służyć zapobieganiu i zmniejszaniu negatywnego wpływu wybranych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko (zwłaszcza wodne) oraz na zdrowie człowieka. Drugim celem, jaki maja osiągnąć regulacje Dyrektywy SUP jest wspomaganie płynnego przejścia całej Unii Europejskiej do modelu gospodarki o obiegu zamkniętym, która daje pierwszeństwo zrównoważonym i nietoksycznym produktom wielokrotnego użytku i systemom ponownego użycia zamiast produktom jednorazowego użytku, poprzez wprowadzenie innowacyjnych i zrównoważonych modeli biznesowych, produktów oraz materiałów.

Nowe reguły, które będą miały wpływ na funkcjonowanie branży tworzyw sztucznych w Polsce, zależą od regulacji krajowych, jakie zostaną przyjęte w celu realizacji postanowień Dyrektywy SUP. Aktualnie w Polsce trwają prace nad przygotowaniem stosownych rozwiązań prawnych. Najbliższe miesiące są kluczowe dla ustalenia, w jakim kierunku interpretacyjnym zdecyduje się pójść polski ustawodawca. Polski Związek Przetwórców Tworzyw Sztucznych na bieżąco informuje o podejmowanych działaniach oraz nowych ustaleniach podejmowanych w Polsce.

Dyrektywa swoim zakresem obejmuje zasadniczo konkretne grupy produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, które zostały wymienione w treści aktu. Błędne jest powszechne przekonanie, że skutki wprowadzenia Dyrektywy SUP będą rozciągać się na wszystkie produkty wykonane z tworzyw sztucznych. Jednym z najważniejszych postanowień zawartych w Dyrektywie SUP jest zakaz wprowadzania na rynek Unii Europejskiej wąskiej grupy produktów z tworzyw sztucznych: sztućców, talerzy, mieszadełek, pałeczek oraz słomek jednorazowych, pojemników na żywność „na wynos” wykonanych z EPS, patyczków kosmetycznych oraz patyczków do balonów. Należy podkreślić, że zakaz ten jest wiążący dla podmiotów, które po raz pierwszy wprowadzają produkt na rynek UE (czyli zazwyczaj producentów), jego działanie nie rozciąga się na relacje dystrybutor – dystrybutor czy też dystrybutor – użytkownik. W praktyce oznacza to, że hurtownicy oraz detaliści po wejściu w życie przepisów Dyrektywy SUP (czyli po 3 lipca 2021 roku) będą mogli swobodnie i bez żadnych ograniczeń wyprzedać stany magazynowe.

Podkreślić należy także, że w przepisach dotyczących zakazów oraz ograniczeń związanych z wprowadzaniem produktów na rynek UE Dyrektywa SUP, poza kilkoma wyjątkami, nie odwołuje się do konkretnych tworzyw sztucznych. Wskazane są jedynie grupy produktów objęte jej działaniem. To ważna informacja zarówno dla producentów, jak również podmiotów zaopatrujących się w produkty wykonane z tworzyw sztucznych. W praktyce oznacza to, nieuprawnione jest mówienie o tworzywach sztucznych wycofywanych z rynku, a jedynie konkretnych grupach produktów, których wprowadzanie na rynek UE będzie zakazane.

Więcej informacji związanych z implementacją przepisów Dyrektywy SUP w Polsce znajduje się w materiałach informacyjnych dostępnych na naszej stronie internetowej. Szczególnie zachęcamy do zapoznania się z broszurami informacyjnymi PZPTS.

Ze względu na chaos informacyjny panujący wokół tematu Dyrektywy Single Use Plastics oraz warunków jej wprowadzenia w Polsce zdecydowaliśmy się opracować specjalne broszury. W skondensowany i przystępny sposób wyjaśniają one najważniejsze kwestie, które na dzień dzisiejszy wiemy na temat realizacji postanowień Dyrektywy w Polsce. Szczególnie polecamy Państwa uwadze sekcję „Pytania i odpowiedzi”, która umieszczona została na ostatnich stronach broszur. Znajdują się tam zebrane i wyjaśnione wątpliwości, które najczęściej formułowane były przez osoby i podmioty funkcjonujące w branży.

Broszury informacyjne na temat Dyrektywy Single Use Plastics, przygotowane przez PZPTS, dostępne są do darmowego pobrania w zakładce "Tworzywa i środowisko - publikacje".

Zapraszamy do lektury oraz dystrybucji tych materiałów wśród innych osób zainteresowanych przyszłością branży tworzyw sztucznych w Polsce oraz Unii Europejskiej.